انسان‌شناسی و تأثیر آن بر نوع انتخاب نظام حکمرانی سیاسی با تاکید بر آراء آیت‌الله مصباح یزدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فقه و مبانی حقوق، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران

2 دکتری، جامعه الزهرا، قم، ایران.

10.22034/ippr.2022.561168.1019

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی انسان‌شناسی و تأثیر آن بر نوع انتخاب نظام حکمرانی سیاسی با تاکید بر آراء آیت‌الله مصباح یزدی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که از دیدگاه علامه مصباح یزدی، نارسایی شناخت انسان و عدم بسندگی عقلی او برای مهیاء نمودن اسباب سعادتش، مسیر را برای حکمرانی ولایی گشوده است. در انسان‌شناسی مصباح یزدی، انسان موجودی دو بُعدی معرفی ‌شده است که یک بُعد آن جسمانی و بعد دیگرش روحانی است. انسانیت نیز تنها در همین بعد (بعد روحانی) به ودیعت نهاده شده و حقیقت وجودی وی را نیز تشکیل می‌دهد. همچنین در این اندیشه، روح به‌عنوان موجودی کمال‌گرا و کمال‌جو معرفی‌شده و کمال انسان نیز در تقرب به خداوند و ایجاد ملکات اخلاقی و رفتاری در خود بیان‌ شده است. لیکن، از آنجایی‌که عقل به‌تنهایی قادر نیست تأثیرات مثبت یا منفی اعمال در نیل انسان به سعادت و کمال را ارزیابی نماید؛ لذا، لزوم نبوت و وحی پدیدار می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anthropology and Its Impact on the Selection Type of Political Governance System with Emphasis on the Ideas of Āyatollāh Mesbāh Yazdi

نویسندگان [English]

  • Hossein Soltan Mohammadi 1
  • Fatimah Soltan Mohammadi 2
1 PhD. in Jurisprudence and Fundamentals of Law, Al-Mustafa International University, Qom, Iran
2 Ph.D., Al-Zahra Society, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to review anthropology and its impact on the selection type of political governance system with emphasis on the ideas of Āyatollāh Mesbāh Yazdi. The method of study is descriptive-analytic and the results showed that from the view of ‘Allāmah Mesbāh Yazdi, the insufficiency of human cognition and the inadequacy of his ration to provide the means of his prosperity have opened the way to Welāyi governance. In the anthropology of Mesbāh Yazdi, a human has been introduced as a two-dimensional creature having a corporal and a spiritual aspect. Humanity is bestowed to just the spiritual aspect which composes his existential truth as well. Besides, in this ideology, the soul is introduced as a perfectionist creature and human excellence has been stated to be found in closeness to God and acquiring moral and behavioral virtues in oneself. However, since human ration per se is not capable of evaluating the positive or negative impacts of actions on human prosperity and perfection, the necessity of prophethood and Wahy (revelation) emerges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Governance System
  • Ideology
  • Hermeneutics
  • Political Thinking
  • Welāyi Governance
  • ‘Allāmah Mesbāh Yazdi
ابن‌بابویه قمی، محمد بن علی (1390). اکمال الدین و اتمام النعمه. ترجمه منصور پهلوان. قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران، ج 1.
پالمر، ریچارد (1387). علم هرمنوتیک (نظریه تأویل در فلسفه‌های شلایر ماخر، دیلتای، هایدگر، گادامر). ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی. تهران: هرمس.
خمینی، سید روح‌الله (1385). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، مؤسسه چاپ و نشر عروج، ج 21.
روشن، امیر؛ شفیعی سیف‌آبادی، محسن (1390). تفسیر دین و تأثیر آن بر مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی محمد مجتهد شبستری و محمدتقی مصباح یزدی. پژوهش سیاست نظری، دوره جدید (9).
رهبری، مهدی (1385). هرمنوتیک و سیاست (مروری بر نتایج سیاسی هرمنوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر). تهران: کویر.
شفیع‌پور، محمدجواد (1386). رابطه قانون و شریعت در اندیشه متفکران دینی معاصر (با تأکید بر ‌آرای مصباح یزدی و مجتهد شبستری). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
عاملی، زین‌الدین بن علی (1409ق). رساله الاقتصاد و الارشاد الی طریقه الاجتهاد، ضمیمه حقایق الایمان. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
فیرحی، داود (1389). فقه و سیاست در ایران معاصر. تهران: نشر نی، چاپ چهارم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1369). اصول کافی. ترجمه جواد مصطفوی. تهران: کتاب‌فروشی علمیه اسلامیه، ج 1.
مصباح یزدی، محمدتقی (1376). راه و راهنما‌شناسی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1380). به‌سوی خودسازی. تحقیق و نگارش کریم سبحانی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1384). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی. تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1387). نظریه سیاسی اسلام (سلسله سخنرانی‌های قبل از خطبه‌های نماز جمعه تهران). قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1391الف). نظریه سیاسی اسلام. تحقیق و نگارش کریم سبحانی. قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى، ج1.
مصباح یزدی، محمدتقی (1391ب). پرسش‌ها و پاسخ‌ها. قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى،
ج 1-5.
مصباح یزدی، محمدتقی (1392). حقوق و سیاست در قرآن. نگارش محمد شهرابی. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
موثقی، احمد (1382). رابطه دین و سیاست در ایران، یک بررسی تئوریک و تاریخی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 59.
مهدی‌پور میری، حسن (1385). بررسی مبانی نظری متفکران معاصر (مطالعه موردی ملکیان و مصباح یزدی). پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه تهران.
یوسفیان، حسن؛ شریفی، احمدحسین (1383). عقل و وحی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
Bleicher‚ J. (1980). Contemporary hermeneutics: Hermeneutics as Method‚ Philosophy and Critque. London & New York: Routledge and kegan paul.
Gadamer‚ H.G. (1989). Truth and Method. Second revised edition‚ Translation revised by Jeol Weinsheimer & Donald G.Marshal. NewYork: Continuum.