ظرفیت‌های عقل عملی در گفت‌وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه فلسفه سیاسی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین نقش عقل عملی در ایجاد وحدت و هم‌گرایی ایران و جهان عرب می‌باشد. پژوهش در نیل به این مقصود از روش تحلیل مفاهیم و تفسیر متون فلسفی و روش پژوهش اسنادی بهره گرفته است. مدعای پژوهش آن است که تحلیل مفهوم عقل عملی و تبیین کارویژه‏های آن، نقش مؤثری در توجه به شناخت واقعیت‌های ایران و جهان عرب و تمایزات و اختلافات آنها و در تدبیر و مدیریت بر آنها دارد. نتیجه این بحث، فراهم شدن امکان گفت‌‌وگو و و هم‌گرایی در مسائل جهانی می‌باشد. دستاوردهای حاصل از آن، رقابت سالم و مدیریت اختلافات و تمایزات، هم‏افزایی منافع مشترک و تقویت اسلام و کشورهای اسلامی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The capacities of practical reason in the cultural dialogues between Iran and the Arab world

نویسنده [English]

  • Morteza Yousefi Rad
Assistant Professor, Department of Political Philosophy, Research Institute of Political Science and Thought, Research Institute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this article is analysis and explanation the role of practical reason in creating unity and convergence of Iran and the Arab world. To achieve this goal, the author uses the method of analyzing of concepts and interpretation of philosophical texts and the method of documentary research. The article claims that analyzing the concept of practical reason and explaining its features has an effective role in understanding the realities of Iran and the Arab world and their differences, and in management and managing them. The result of this debate is providing the possibility of dialogue and convergence on global issues. The results are safe competition and the management of differences and distinctions, the synergy of common interests and the strengthening of Islam and Islamic countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Practical reason
  • Unity
  • Iran
  • The Arab world
  • Islamic countries
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1377). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام. تهران: طرح نو.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1363). المبدأ و المعاد. به اهتمام عبداللّه نورانی. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل؛ با همکاری دانشگاه تهران.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1364). النجاه. ویرایش و دیباچه محمدتقی دانش‌پژوه. تهران: دانشگاه تهران.
ابن فارس (1404ق). معجم مقاییس اللغه. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. قم: مرکز النشر.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388). مجموع رسایل. تصحیح سید محمود طاهری. تهران: نشر آیت اشراق.
دهخدا، علی اکبر (1379). لغت‌نامه. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
شعرانی، ابوالحسن (1380). نثر طوبی. تهران: اسلامیه، ج1.
صلیبا، جمیل (1366). فرهنگ فلسفی. ترجمه منوچهر صانعی درّه‌بیدی. تهران: انتشارات حکمت.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1355). اساس الاقتباس. تصحیح مدرس رضوی. تهران: دانشگاه تهران.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1373). اخلاق ناصری. تصحیح مجتبی مینوی و علیرضا حیدری. تهران: خوارزمی، چاپ پنجم.
علیخانی، علی‌اکبر (1392). اسلام و همزیستی مسالمت‌آمیز. تهران: به‌آفرین.
فارابی، ابونصر (1325ق). معانی العقل. تصحیح محمدامین الخانجی. مصر: مطبعة السعاده.
فارابی، ابونصر (1405ق). فصول منتزعه. تحقیق فوزی متری نجار. بی‌جا: انتشارات الزهرا.
مهاتیر محمد (1390). اسلام، دانش و مسائل بین‌‌المللی. ترجمه محمدرضا رضایی‌پور. تهران: رسا، چاپ سوم.
یوسفی‌راد، مرتضی (1394). مبانی فلسفه سیاسی مشاء. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.