بررسی میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی با تأکید بر مفهوم و مبانی ولایت فقیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علوم سیاسی، پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

10.22034/ippr.2022.563360.1025

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی با تأکید بر مفهوم و مبانی ولایت فقیه است. روش پژوهش، تحقیق پیمایشی بوده و مبتنی بر اطلاعات کتابخانه‌‌ای و پرسشنامه می‌‌باشد. داده‌‌ها با کمک نرم‌افزار spss ورژن 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این تحقیق، 13 شاخص برای ساخت پرسشنامه و اجرای پیمایش جهت سنجش میزان آشنایی طلاب با مفهوم و مبانی ولایت فقیه با تأکید بر اندیشه امام خمینی، استخراج و معرفی شد. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌‌دهد، میزان آشنایی طلاب با مسائل فلسفه سیاسی امام خمینی در مفهوم ولایت فقیه 55/69 و با مبانی ولایت فقیه 93/61 درصد است. در این پژوهش، جهات قوت و ضعف میزان آشنایی طلاب با کمک سیزده گویه در دو شاخص سنجش مفهوم و مبانی ولایت فقیه، مشخص گردید که در مجموع، خوب ارزیابی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Clergymen's Acquaintance with Imam Khomeini's Political Philosophy with an Emphasis on the Concept and Foundation of Wilāyat-e Faqih

نویسنده [English]

  • Ali AkbariMoallem
Assistant Professor, Department of Political Science, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to review how much clergymen are acquainted with issues related to Imam Khomeini's political philosophy with an emphasis on the concept and foundation of Wilāyat-e Faqih. The method of research is survey study based on library information and a questionnaire. Data analysis was conducted by SPSS/Version 22. In this research, 13 criteria were extracted and introduced for making the questionnaire and executing the survey to assess the clergymen's acquaintance with the concept and foundation of Wilāyat-e Faqih with an emphasis on Imam Khomeini's ideology. The research results show that the clergymen's acquaintance with Imam Khomeini's political philosophy in terms of the concept and foundation of Wilāyat-e Faqih was 69.55% and 61.93% respectively. In this research, strength and weakness aspects of the clergymen's acquaintance in terms of the assessment of the two above mentioned criteria were determined using 13 items in the questionnaire and it was generally evaluated to be good.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clergymen
  • Political Philosophy
  • Wilāyat-e Faqih
  • Imam Khomeini
  • Wali-e Faqih
ارسطا، محمدجواد (1394). نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران. قم: موسسه بوستان کتاب، چاپ چهارم.
اکبری معلم، علی (1400). شاخص‌‌های فلسفه سیاسی امام خمینی. پژوهش‌‌های فلسفه سیاسی اسلامی، 1: ص92-73.
انوری، حسن (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: انتشارات سخن، ج1.
توسلی، غلام‌‌عباس (1369). نظریه‌‌های جامعه‌شناسی. تهران: سمت.
جوادی آملی، عبدالله (1383). ولایت فقیه: ولایت فقاهت و عدالت. قم: مرکز نشر اسراء، چاپ چهارم.
جوادی آملی، عبدالله (1391). ولایت فقیه: ولایت فقاهت و عدالت. قم: مرکز نشر اسراء، چاپ چهاردهم.
حسن‌زاده، رمضان (1389). روش‌‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر ساوالان، چاپ نهم.
خمینی، سید روح‌الله (1365). شؤون و اختیارات ولی فقیه (ترجمه مبحث ولایت فقیه از کتاب البیع). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خمینی، سید روح‌الله (1378). صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج 10، 11، 13، 20.
خمینی، سید روح‌الله (1378ب). ولایت فقیه. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ نهم.
خمینی، سید روح‌الله (1393). وصیت‌‌نامه سیاسی الهی امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار خمینی، چاپ چهل و نهم.
دلاور، علی (1379). روش تحقیق در روان‌‌شناسی و علوم تربیتی. تهران: موسسه نشر ویرایش، چاپ هشتم.
دواس، دی. اِی. (1390). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی، چاپ سیزدهم.
دهخدا، علی اکبر (1373). لغت‌نامه دهخدا. زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ج 1، 8، 10 ، 14 (دوره جدید). رجالی تهرانی، علیرضا (1379). ولایت فقیه در عصر غیبت. قم: انتشارات نبوغ.
زارعی، محمود (1396). ولایت فقیه. قم: انتشارات شهید کاظمی، ج3.
سرمد، زهره و همکاران (1378). روش‌‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه، چاپ دوم.
طارمی‌راد، حسن و همکاران (1389). حوزه علمیه. در: دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دائره‌المعارف اسلامی، ج 14، ص346 -351.
عمید زنجانی، عباسعلی (1389). دانشنامه فقه سیاسی (مشتمل بر واژگان فقهی و حقوق عمومی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ج2.
عمید، حسن (1363). فرهنگ عمید. تهران: انتشارات امیرکبیر، ج1.
کمالی، علی‌اکبر (1374). بررسی مفهوم جامعه‌پذیری سیاسی. تهران: معاونت پرورشی سازمان تبلیغات اسلامی.
گولد، جولیوس؛ کولب، ویلیام ل. (1384). فرهنگ علوم اجتماعی. گروه مترجمان. تهران: انتشارات مازیار، چاپ دوم.
لک‌زایی، نجف (1386). درآمدی بر مستندات قرآنی فلسفه سیاسی امام. قم: موسسه بوستان کتاب.
معرفت، محمدهادی (1377). ولایت فقیه. قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید.
مک آیور، ر.م. (1344). جامعه و حکومت. ترجمه ابراهیم علی کنی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
منتظری، حسینعلی (1369). مبانی فقهی حکومت اسلامی (امامت و رهبری). ترجمه محمود صلواتی. قم: نشر تفکر، ج2.
نادری، عزت و همکاران (1377). روش‌‌های تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی با تأکید بر علوم تربیتی. تهران: انتشارات بدر، چاپ چهاردهم.
نبوی، بهروز (1375). مقدمه‌‌ای بر روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: کتابخانه فروردین، چاپ هفدهم.
واعظی، احمد (1386). حکومت اسلامی، درس‌‌نامه اندیشه سیاسی اسلام. قم: مرکز تألیف متون درسی حوزه علمیه، چاپ پنجم.